Tapu Devir ve Satış İşlemlerinde Vergi ve Cezalandırma

Tapu İşlemlerinde Vergi Cezaları

Gayrimenkul alım-satım işlemlerinde, tapuda beyan edilen değer ile gerçek değer arasındaki fark nedeniyle vergi cezalarıyla karşılaşabilirsiniz. Bu durumda, aradaki farka isabet eden harç ikmalen veya re’sen tarh edilir. Ayrıca, tapu memurları da vergi ve harçların tam olarak ödenmesinden müteselsilen sorumludur.

Tapuda Yapılan İşlemlerde Vergi Cezaları

Tapuda yapılan işlemlerden sonra, emlak vergisi değerinden daha düşük bir bedel üzerinden harç ödendiğinin veya beyan edilen devir ve iktisap bedelinin gerçek durumu yansıtmadığının tespit edilmesi halinde, aradaki farka isabet eden harç ikmalen veya re’sen tarh edilir. Bu durumda Vergi Usul Kanunu’nda yer alan vergi ziyaı cezası %25 nispetinde uygulanır.

Örneğin, (A) şahsı, elinde bulunan gayrimenkulü (B) şahsına 12/6/2018 tarihinde 650.000 karşılığında satmıştır. Söz konusu gayrimenkulün emlak vergisi değeri 250.000’dir. Taraflar, tapuda alım-satım bedelini 350.000 olarak beyan ederek, bu tutar üzerinden tapu harcı ödemişlerdir. Örnekte alım-satım işlemi için beyan edilmiş olan 350.000, emlak vergisi değerinin üzerinde olmakla birlikte, gerçek alım-satım bedeli olmadığından, gerçek alım-satım bedeli idarece tespit edilerek aradaki fark matrah (650.000 – 350.000=300.000) üzerinden alıcı ve satıcı adına cezalı harç tarhiyatı yapılacaktır.

Üzerine Kat İrtifakı Tesis Edilmiş Arsayı Satın Almak

Üzerine kat irtifakı tesis edilmiş arsaya inşa edilecek binaya ait bağımsız bölüme isabet eden arsa payının satışında, arsa payı satışının inşaatı tamamlanmış konut satışından bir farkı bulunmamaktadır. Arsa payı vasfındaki gayrimenkulün alım-satımında alıcı ve satıcının gerçek satış bedeli üzerinden harç ödemesi gerekmektedir. Aksi halde aradaki fark cezalı olarak tarh edilecektir.

Örneğin, (A) şahsı konut almak üzere, halihazırda arsa olan gayrimenkul üzerinde tesis edilen kat irtifakı sonucu ortaya çıkan arsa payını (B) şahsından 20/6/2017 tarihinde 300.000 karşılığı satın almıştır. Söz konusu arsa payının emlak vergisi değeri 50.000 olup, tapuda bu değer (50.000) üzerinden harç ödenmiştir. Örnekte beyan edilen değer, arsa payı için belirlenen emlak vergisi değeri olmakla birlikte, gerçek alım-satım bedelini yansıtmamaktadır. Dolayısıyla, gerçek alım-satım bedeli ile emlak vergisi değeri arasındaki fark matrah (300.000 - 50.000 = 250.000) üzerinden alıcı ve satıcı adına cezalı tapu harcı tarhiyatı yapılacaktır.

Tapu Memurlarının Sorumluluğu

Gayrimenkullerle ilgili işlem yapan tapu memurları vergi ve harçların ve bunlara bağlı alacakların tam olarak ödenmesinden mükellefle birlikte müteselsilen sorumludurlar.

Güvenlik Önlemleri

Tapulama Kanunu’na göre tahakkuk etmiş olup tapu kütüğünde kayıtlı bulunan gayrimenkuller kadastro harçlarında harcın teminatıdır ve maliki değiştiği takdirde yeni malikten dahi tahsil olunur.

Tapu ve kadastro idareleri, devredenin ve iktisap edenin adı ve adresi ile gayrimenkulün harca esas tutulan değerini ve vasıflarını, noterler de düzenledikleri veya tasdik ettikleri gayrimenkullerin zilyetlik devir sözleşmelerinin birer örneğini şekli ve muhtevası Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca tespit edilecek listelerle birlikte işlemin yapıldığı tarihi izleyen aybaşından itibaren en geç 15 gün içinde ilgili vergi dairesine bildirmekle yükümlüdürler.

Bu kanuna göre bildirme mecburiyetini yerine getirmeyenler hakkında özel usulsüzlük cezası uygulanır.

Belediyeler ve Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’nın İlgili Memurları

Belediyeler ve Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’nın ilgili memurları arsa, arazi veya bina üzerine yeniden inşa edilen binalarla ilgili yapı kullanma iznini (iskân belgesini) vermeden önce, vergi dairesine gerekli harcın ödendiğini gösterir belgeleri talep etmeye mecburdurlar.

Sonuç olarak, gayrimenkul alım-satım işlemlerinde doğru beyanın önemi büyüktür. Tapuda beyan edilen değer ile gerçek değer arasındaki fark nedeniyle vergi cezalarından kaçınmak için doğru beyanda bulunmak önemlidir. Ayrıca, tapu memurları da vergi ve harçların tam olarak ödenmesinden müteselsilen sorumludur. Bu nedenle, tapu işlemleri sırasında dikkatli olmak ve doğru bilgi vermek gerekmektedir.